Rank en sierlijk, dat is wat een
gotische kerk
probeert te zijn.
Luchtbogen,
een noodzakelijk onderdeel van het technische staketsel dat de kerk
overeind moet houden, worden daarom liefst erg rank uitgevoerd. Maar ze hebben nogal
wat tegen te houden: de druk van de
gewelven
en van de
kap
van de
lichtbeuk.
Eén hele dikke is niet mooi. Daarom worden er soms twee
luchtbogen 'gestapeld'.
Twee bescheiden bogen boven elkaar kunnen heel wat meer schoren dan eentje.
Een andere mogelijkheid is het samenvoegen van de twee luchtbogen: de bovenste wordt dan met een
opengewerkte
tracering,
zoals een reeks
vierpassen,
verbonden met de onderste.
Daardoor doet de bovenste schoor zijn werk, terwijl hij toch geen boog is en
oogt als een extra versiering.
Zien we gestapelde luchtbogen, dan is het goed mogelijk dat dit beeld niet bij het
oorspronkelijke ontwerp hoort.
Niet zelden is een extra luchtboog toegevoegd als antwoord op een
verzakking.
Daarom past in
Chartres
de bovenste luchtboog niet al te best in het beeld van de kathedraal. Minder opvallend is de oplossing waarbij een
luchtboog versterkt wordt door een transparant 'opzetstuk'. Het resultaat is dan een opengewerkte luchtboog.
Tekst: Jean Penders (09-2011). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders
